บัณเฑาะว์ เป็นเครื่องดนตรีประเภทกลองจากอินเดีย มีลักษณะหัวและท้ายใหญ่
บัณเฑาะว์ อ่านว่า บัณเฑาะว์ - พจนานุกรมแปล ไทย-ไทย ราชบัณฑิตยสถาน บัณเฑาะว์ อ่านว่า คำว่า บัณเฑาะว์ อ่านว่า บัน-เดาะ ทั้งๆที่มันควรจะเป็น บัน-เทาะ ตามตัว ฑ คำว่า มณฑป ก็เช่นกัน มน-ดบ แทนที่จะเป็น มน-ทบ พระผู้มีพระภาครับสั่งกะภิกษุทั้งหลายว่า ดูกรภิกษุทั้งหลาย อนุปสัมบัน คือ บัณเฑาะก์ บัณเฑาะว์ กลองเล็กชนิดหนึ่งมีหนังสองหน้าตรงกลางคอด
บัณเฑาะว์ อ่านว่า บัน-เดาะ บัณเฑาะว์ อ่านว่า ขัดสมาธิอ่านว่า แตรสังข์บัณเฑาะว์ เป็นวงประโคมศักดิ์สิทธิ์ให้สัญญาณต่างๆ รับแบบแผนจากอินเดีย ที่สำคัญคือให้สัญญาณเสด็จเข้า-ออกของเทพเจ้า และพระราชา
บัณเฑาะว์ อ่านว่า บัณเฑาะก์ อ่านว่า บัน-เดาะ บัณเฑาะว์ อ่านว่า บัน-เดาะ ว่า หุ่น ขุดแต่งให้เป็นโพรงภายใน ขึ้นหนัง 2 หน้า ดึงด้วยสายหนังโยงเร่งเสียง บัณเฑาะว์ และ มโหระทึก ซึ่งเป็น บัณเฑาะก์ อ่านว่า บัน-เดาะ เป็นคำนาม แปลว่า กระเทย, ขันที, คนที่ถูกตอน มาจากภาษาบาลี สันสกฤต ว่า ปณฺฑก ในทางพุทธศาสนา แบ่งบัณเฑาะก์ออกเป็นห้าจำพวกค่ะ คือ ๑ อาสิตต